Flutter چیە ؟

[ADEL SNJARY]

یەکەم وەشانی فلاتەر لە ساڵی ٢٠١٥ لە لوتکەی گەشەپێدەرانی دارت ڕاگەیەندرا. سەرەتا بە ناوی کۆد Sky ناسرابوو و دەتوانرێت لەسەر سیستەمی کارپێکردنی ئەندرۆید کاربکات. لە ٤ی کانوونی دووەمی ٢٠١٨ یەکەم وەشانی جێگیر لە چوارچێوەی Flutter بڵاوکرایەوە کە ئاماژەیە بۆ Flutter 1.0

 

فلاتەر چییە؟

بەگشتی دروستکردنی ئەپڵیکەیشنی مۆبایل کارێکی زۆر ئاڵۆز و چالاکە. چەندین چوارچێوەی بەردەستە، کە تایبەتمەندی نایاب بۆ پەرەپێدانی بەرنامەکانی مۆبایل دابین دەکەن. بۆ پەرەپێدانی ئەپەکانی مۆبایل، ئەندرۆید چوارچێوەیەکی سروشتی دابین دەکات کە لەسەر بنەمای زمانی جاڤا و کۆتلین دامەزراوە، لەکاتێکدا ئای ئۆ ئێس چوارچێوەیەک لەسەر بنەمای زمانی Objective-C/Swift دابین دەکات. بەم شێوەیە پێویستمان بە دوو زمان و چوارچێوەی جیاواز هەیە بۆ پەرەپێدانی بەرنامە بۆ هەردوو سیستەمی کارپێکردن. ئەمڕۆ بۆ زاڵبوون بەسەر ئەم ئاڵۆزییەدا، چەندین چوارچێوەیەک ناسێنراون کە پشتگیری لە هەردوو سیستەمی کارپێکردن دەکەن لەگەڵ ئەپەکانی سەر مێز. ئەم جۆرە چوارچێوەیە بە ئامرازەکانی پەرەپێدانی cross-platform ناسراون.

 

چوارچێوەی پەرەپێدانی cross-platform توانای نووسینی یەک کۆدی هەیە و دەتوانێت لەسەر پلاتفۆرمە جیاوازەکان (Android, iOS, و Desktop) بڵاوبکاتەوە. کاتێکی زۆر و هەوڵی پەرەپێدانی گەشەپێدەران پاشەکەوت دەکات. چەندین ئامراز بەردەستە بۆ پەرەپێدانی پلاتفۆرمەکان، لەوانە ئامرازەکانی بنەمای وێب، وەک Ionic لە کۆمپانیای Drifty Co. لە ساڵی 2013، Phonegap لە Adobe، Xamarin لە Microsoft، و React Native form Facebook. هەریەکێک لەم چوارچێوەیانە پلەی سەرکەوتنی جیاوازیان لە پیشەسازی مۆبایلدا هەیە. لەم دواییانەدا چوارچێوەیەکی نوێ لە خێزانی پەرەپێدانی cross-platform دایە بە ناوی Flutter کە لە گووگڵەوە پەرەی پێدراوە.

 

Flutter ئامرازێکی UI یە بۆ دروستکردنی بەرنامەی خێرا و جوان و بە شێوەیەکی سروشتی بۆ مۆبایل و وێب و دەسکتۆپ بە یەک زمانی بەرنامەسازی و یەک بنکەی کۆد. بەخۆڕاییە و سەرچاوە کراوە. سەرەتا لە گووگڵەوە پەرەی پێدراوە و ئێستا بە ستانداردی ECMA بەڕێوەدەبرێت. ئەپەکانی Flutter زمانی بەرنامەسازی Dart بەکاردەهێنن بۆ دروستکردنی ئەپێک. بەرنامەسازی دارت چەندین تایبەتمەندی هاوبەشی زمانەکانی تری بەرنامەسازی هەیە، وەک کۆتلین و سویفت و دەتوانرێت ترانس کۆمپایڵ بکرێت بۆ کۆدی جاڤاسکڕێپت.

 

Flutter بە شێوەیەکی سەرەکی بۆ ئەپەکانی مۆبایلی دوو ڕوویی باشتر کراوە کە دەتوانن لەسەر هەردوو پلاتفۆرمی ئەندرۆید و ئای ئۆ ئێس کاربکەن. هەروەها دەتوانین بۆ دروستکردنی ئەپی تەواو تایبەتمەندی بەکاری بهێنین، لەوانە کامێرا، هەڵگرتن، شوێنی جیۆلۆجی، تۆڕ، SDK ی لایەنی سێیەم و زۆر شتی تر.

 

 

 

چی وایکردووە فلاتەر تایبەت بێت؟

Flutter جیاوازە لە چوارچێوەکانی تر چونکە نە WebView بەکاردەهێنێت و نە ئەو ویجتانەی OEM کە لەگەڵ ئامێرەکەدا نێردراوە. لەبری ئەوە بزوێنەری ڕێندەرکردنی کارایی بەرزی خۆی بەکاردەهێنێت بۆ دروستکردنی ویجتەکان. هەروەها زۆربەی سیستەمەکانی وەک ئەنیمەیشن و ئاماژە و ویجتەکان بە زمانی بەرنامەسازی دارت جێبەجێ دەکات کە ڕێگە بە گەشەپێدەران دەدات شتەکان بە ئاسانی بخوێننەوە، بگۆڕن، یان لاببەن. کۆنتڕۆڵێکی نایاب دەدات بە گەشەپێدەران بەسەر سیستەمەکەدا.

 

 

 

تایبەتمەندیەکانی Flutter

فلاتەر ڕێگەی ئاسان و سادە دەدات بۆ دەستپێکردنی دروستکردنی ئەپی جوانی مۆبایل و دیسکتۆپ بە کۆمەڵەیەکی دەوڵەمەند لە دیزاینی کۆد و ویجتەکان. لێرەدا، باس لە تایبەتمەندییە سەرەکییەکانی دەکەین بۆ پەرەپێدانی چوارچێوەی مۆبایل.

 

 

سەرچاوە کراوە - Open-Source : Flutter چوارچێوەیەکی ئازاد و سەرچاوە کراوە بۆ پەرەپێدانی بەرنامەکانی مۆبایل.

 

Cross-platform: ئەم تایبەتمەندییە ڕێگە بە Flutter دەدات جارێک کۆدەکە بنووسێت و پارێزگاری لێبکات و دەتوانێت لەسەر پلاتفۆرمە جیاوازەکان کاربکات. کات و هەوڵ و پارەی گەشەپێدەران پاشەکەوت دەکات.

 

Hot Reload: هەرکاتێک گەشەپێدەر گۆڕانکاری لە کۆدەکەدا کرد، ئەوا ئەم گۆڕانکاریانە دەتوانرێت لە چرکەیەکدا بە Hot Reload ببینرێت. واتە ئەو گۆڕانکاریانەی کە یەکسەر لە خودی ئەپەکەدا دیارن. تایبەتمەندییەکی زۆر بەسوودە، کە ڕێگە بە گەشەپێدەر دەدات دەستبەجێ هەڵەکان چاک بکاتەوە.

 

تایبەتمەندییە ڕەسەنەکانی دەستڕاگەیشتن و SDK -  Accessible Native Features and SDKs : ئەم تایبەتمەندییە ڕێگە بە پرۆسەی پەرەپێدانی ئەپەکە دەدات ئاسان و خۆش بێت لە ڕێگەی کۆدی ڕەسەنی Flutter، یەکخستنی لایەنی سێیەم و API ی پلاتفۆرم. بەم شێوەیە دەتوانین بە ئاسانی دەستمان بگات بە SDK لە هەردوو پلاتفۆرمەکەدا.

 

کەمترین کۆد - Minimal code : ئەپی Flutter لەلایەن زمانی بەرنامەسازی Dart پەرەی پێدراوە، کە JIT و AOT compilation بەکاردەهێنێت بۆ باشترکردنی کاتی دەستپێکردنی گشتی و کارکردن و خێراکردنی کارایی. JIT سیستەمی پەرەپێدان بەرز دەکاتەوە و UI نوێ دەکاتەوە بەبێ ئەوەی هەوڵی زیاتر بدات بۆ دروستکردنی نوێ.

 

ویجتەکان – Widgets : چوارچێوەی Flutter ویجتەکان پێشکەش دەکات، کە توانای پەرەپێدانی دیزاینی تایبەتیان هەیە کە دەتوانرێت بەپێی خواستی خۆت دابنرێت. لە هەمووی گرنگتر، Flutter دوو کۆمەڵە ویجتی هەیە: ویجتەکانی Material Design و Cupertino کە یارمەتیدەرن بۆ پێشکەشکردنی ئەزموونێکی بێ کێشە لەسەر هەموو پلاتفۆرمەکان.

 

سوودەکانی فلاتەر

فلاتەر پێداویستی و پێداویستییە تایبەتەکانی پەرەپێدانی بەرنامەکانی مۆبایل بەدی دەهێنێت. هەروەها چەندین سوودی هەیە، کە لە خوارەوە ئاماژەیان پێکراوە.

-         پرۆسەی پەرەپێدانی ئەپەکە زۆر خێرا دەکات بەهۆی تایبەتمەندی hot-reload. ئەم تایبەتمەندییە ڕێگەمان پێدەدات کە کۆدەکان بگۆڕین یان نوێیان بکەینەوە کە ڕەنگدانەوەیان هەیە هەر کە گۆڕانکارییەکان ئەنجامدرا.

-         ئەزموونی سکڕۆڵکردنی نەرمتر و بێ کێشە لە بەکارهێنانی ئەپەکەدا بەبێ هەڵواسینی زۆر یان بڕین دابین دەکات، ئەمەش وا دەکات کارپێکردنی بەرنامەکان خێراتر بێت بە بەراورد بە چوارچێوەکانی تری پەرەپێدانی ئەپی مۆبایل.

-         فلاتەر کات و هەوڵەکانی تاقیکردنەوە کەمدەکاتەوە. وەک دەزانین ئەپەکانی flutter cross-platformن بەجۆرێک کە تاقیکەرەوەکان هەمیشە پێویست ناکات هەمان کۆمەڵە تاقیکردنەوە لەسەر پلاتفۆرمی جیاواز بۆ هەمان ئەپ ئەنجام بدەن.

-         ڕووکارێکی بەکارهێنانی نایابی هەیە چونکە ویجتێکی دیزاین-سەنتەری و ئامرازەکانی گەشەپێدانی بەرز و API پێشکەوتوو و چەندین تایبەتمەندی دیکە بەکاردەهێنێت.

-         هاوشێوەی چوارچێوەی کاردانەوەیە کە گەشەپێدەران پێویست ناکات ناوەڕۆکی UI بە دەستی نوێ بکەنەوە.

-         بۆ ئەپەکانی MVP (Minimum Viable Product) گونجاوە بەهۆی پرۆسەی پەرەپێدانی خێرا و سروشتی cross-platform.

 

زیانەکانی Flutter

پێشتر بینیمان کە Flutter چەندین سوودی هەیە، بەڵام هەندێک زیانیشی تێدایە، کە لە خوارەوە هاتووە.

-         فلاتەر زمانێکی تاڕادەیەک نوێیە کە پێویستی بە پشتگیری یەکخستنی بەردەوام هەیە لە ڕێگەی پاراستنی سکریپتەکانەوە.

-         دەستڕاگەیشتنێکی زۆر سنووردار بۆ کتێبخانەکانی SDK دابین دەکات. واتە گەشەپێدەرێک کارایی زۆری نییە بۆ دروستکردنی ئەپڵیکەیشنی مۆبایل. ئەم جۆرە کاراییانە پێویستە لەلایەن گەشەپێدەری فلاتەر خۆیانەوە پەرەیان پێبدرێت.

-         ئەپەکانی Flutter پشتگیری وێبگەڕەکە ناکەن. تەنها پشتگیری لە پلاتفۆرمی ئەندرۆید و ئای ئۆ ئێس دەکات.

-         بۆ کۆدکردن بەرنامەسازی دارت بەکاردەهێنێت، بۆیە گەشەپێدەر پێویستی بە فێربوونی تەکنەلۆژیای نوێ هەیە. بەڵام فێربوونی بۆ گەشەپێدەران ئاسانە.

 

پێش ئەوەی بە قووڵی فێری Flutter بیت، پێویستە تێگەیشتنێکی دروستت هەبێت لە بەرنامەسازی Dart و Android Studio و زمانەکانی وێب سکریپت وەک HTML و JavaScript و CSS.

 

[سەرمەد]

دەستەکانت خۆش بێت، بابەتێکی نایابە.

[ADEL SNJARY]

2 کاتژمێر لەمەوپێش، سەرمەد وتی:

دەستەکانت خۆش بێت، بابەتێکی نایابە.

 

زۆر سوپاس کاک @سەرمەد

[Dashty]

دەست خۆش کاکە عادل.

جوان ڕونت کردۆتەوە.

 

[ADEL SNJARY]

1 کاتژمێر لەمەوپێش، Dashty وتی:

دەست خۆش کاکە عادل.

جوان ڕونت کردۆتەوە.

 

 

سەرت خۆش کاک دەشتی